Het begin van mijn
politiële route.
Jawel hoor, bij de
boerenpolitie zoals de collega's van de gemeentepolitie ons rijkspolitie
jongens en meisjes gekscherend noemen, ben ik begonnen.
Een humoristisch
wapenfeit; wij van de rijkspolitie zijn in heel Nederland bevoegd tot
ambtshandelingen. De collega's van de gemeentepolitie slechts tot aan hun
gemeentegrenzen.
De keerzijde van onze bevoegdheid is dat wij Schiphol moeten
bewaken. Dus vaak van huis en verplicht logies op de Sarfatiestraat in
Amsterdam, het landelijk bolwerk van vele rijkspolitie detachementen.
Op een mooie zomerdag bezoek
ik samen met mijn gezin de omgeving van mijn eerste plaats van tewerkstelling
bij de politie in het Mergelland van Zuid Limburg.
De hele wandelroute is te
betitelen als een kleurrijk oogstrelend panorama. Zoveel fauna pracht als wij
ontmoeten bij elke stap, ongelooflijk mooi. Frappant is dat ik in
mijn prille politie diensttijd vaak over binnenwegen gereden ben, waarvan ik
elke hobbel en bocht nog steeds ken.
De rijkspolitiemensen rijden in de G.s.a (volkswagenbus) ons
feitelijke politiebureau op straat inclusief kantine. Achter in deze bus, de
zitbanken en ook nog een klaptafeltje voor een bijna motorkap overleg of om
schrijfwerk bij een aanrijding te kunnen optekenen. Of de patates frieten te
verorberen. Een lamp verzorgt de visualiteit en plicht makende gezelligheid bij
onguur weer, regen en stormachtige wind, alsof je op een boot op een woeste zee
zit, zo wiegt de g.s.a. mee.
Onlangs tijdens een
wandeling pas ben ik erachter gekomen dat ongeveer 50-100 meter opzij van de zo
vaak gekozen binnenweg, een mooie nostalgische veldweg ligt. Bijna onaangeroerd
met langszij de meanderende stroom, de Gulp. Deze veldweg ligt in het weidse
veld tussen de koeien en hun flatten. Een mooi schouwspel om mee te maken,
ongeacht het weertype, altijd weer een mooi panorama met glooiende hellingen en
inheemse bomen.
Mijn toenmalige werkgebied is te betitelen als zeer rustig. Niet veel brengwerk aan de vele dorpse
thuisbureautjes maar wel veel haalwerk op- straat voor de enthousiaste jonge
collega's. Een waar paradijs voor iedereen om er te werken en zijn ding te doen.
In deze tijden kan geen
enkele rijkspolitiepost de politie "broek" alleen ophouden en is
samenwerken met alle collega's in het Mergelland noodzaak. Zomers is het heel
druk door Hollandse toeristen, bouwvakkers en campinggasten in het hele
Mergelland.
Door het grote gebied en
de grote verscheidenheid loop je als diender regelmatig tegen rare, vaak
bizarre gebeurtenissen aan. Vaak zonder- maar af en toe doorspekt met geweldsituaties.
Terug naar mijn
wandeltocht komen mijn gezin en ik wandelend in Slenaken aan en nemen daar plaats op een terras van een etablissement aan de voet van een hoge berg. Tegenwoordig
is deze zaak veranderd in een zelfbediening. Vroeger overvolle terrassen zonder
een plekje vrij. Tegenwoordig zitten er nog maar een paar bezoekers.
Aan ons oog paradeert een
stoet van ouderwetse bromfietsen met de bekende prachtige knetterende geluiden
van de historische merken Yamaha, Kreidler en Zundapp, voorbij.
Om na een paar minuten
opgevolgd te worden door een stoet van oude auto's van meer banaanachtige
uitvoeringen uit de jaren 50. Allemaal zonder dak. Het zonlicht tikt op de vele
kale kruinen, de dames dragen een helm en grote zonnebrillenglazen op hun neus.
Plots, op dit terras
neemt mijn herinnering een loopje met me terug naar het verre verleden naar een
situatie van geweld. Ongeveer 37 jaren geleden alweer hebben er een aantal
activiteiten plaatsgevonden die de assistentie van de rijkspolitie noodzakelijk
maken. Namelijk op een uitgaansavond midden in het vakantieseizoen is het een drukte
vanjewelste en wordt er flink alcohol geconsumeerd.
Mijn collega's en ik
krijgen een melding van een caféruzie. Meteen zijn we met meerdere surveillance
eenheden erheen gespurt en hebben er huisgehouden en de ruziënde partijen
gescheiden. Ik weet helaas de aanleiding nu niet meer. Wat ik mij wel nog kan
herinneren is dat Bier en Bacchus van de partij zijn geweest als hoofd act.
De wapenstok heeft er flink
gezwaaid. Zonder veel pijn te veroorzaken. Enerzijds door overvloedig
alcoholgebruik en anderzijds is de wapenstok van toen als slap materiaal te betitelen. Door onze snelle komst en
het kordate gezamenlijke optreden wordt de openbare rust en orde in ere
hersteld. We zijn die nacht niet meer terug hoeven te gaan.
In die goede oude tijd van
toen zijn er nog geen lessen IBT in het omgaan met geweldsmiddelen. Handboeien,
waarvan een paar in de dienstauto ligt, zijn nog lang niet op de man of vrouw
verstrekt.
Zoveel agressie is er eenvoudigweg
nog niet in deze plaatsen en tijden! Pepperspray moet nog uitgevonden worden. Ons
pistool, de FN = Fabrique Nationale d'Armes de Guerre is in feite een historisch
wapen met drie veiligheden.
Als ik terugdenk dan heb
ik in tal van die rustige vredige dorpjes in het hele Mergelland vaak trieste
en meedogenloze situaties van mens en dier meegemaakt, dat dan weer wel.
De politie van toen is veel
op de weg en daardoor zichtbaar en aanspreekbaar. Zijn we toen nuttig bezig
geweest voor de maatschappij? Dat is de hamvraag. Ik zelf denk van wel.
In deze oude tijden
kennen we onze pappenheimers en staan we met ons bureau op straat, er vaak
alleen voor in de middle of no-where. De botte bijl wordt slechts zelden
gehanteerd. Back-Up is er eenvoudigweg niet. Veiligheid staat voorop zonder
goede verbindingsmiddelen in dit heuvelige landschap of überhaupt een draadloze
telefoon.
Tijdens mijn politie opleiding
heb ik met klas D in 1977 deelgenomen aan de hardingsdagen. Net als die
bromfietsen en oude auto’s zijn wij op oude fietsen zonder versnellingen het Mergelland
doorgejaagd over vooral hoge bergen of bergjes, waaronder deze berg waar we
gekraakt en gevloekt hebben.
Begin jaren 80 is er door
de regering behoorlijk bezuinigd op de politie uitgaven en zijn we ook vele
jaren achtereen in loon achter gesteld. Deze tijdelijke maatregel is toen door
de politiek omgezet in een wet en dit alles heeft ongeveer 5% achterstand ten
opzichte van het bedrijfsleven opgeleverd.
Nu alweer moet de politie
opboksen tegen een salaris stilstand die eufemistisch als errug vreemd te
betitelen is. Ik rook niet, dus ook een sigaar uit eigen doos lust ik nog
steeds niet,
De cao onderhandelingen blijven voortduren en het wordt steeds grimmiger in de maatschappij